Một lần chứng kiến, vạn lần không ăn

Con đường dẫn vào một trong những nơi cung cấp nguồn rau muống cho toàn TP Hồ Chí Minh nằm ở phường Thạnh Xuân, quận 12. Nhìn những ruộng rau muống ấy, người ta dễ liên tưởng tới những bãi cỏ xanh mướt mát, mịn màng hơn là những ruộng rau xanh non được dùng để nấu trong những bữa ăn thường nhật. Tìm đỏ mắt trong khu vực này, chẳng thể tìm thấy được cọng rau hay chiếc lá nào bị sâu hay héo vàng. Tất cả đều xanh mơn mởn một cách bất thường.

Anh Nguyễn Văn Huy (45 tuổi) - một người dân sống tại đây cho biết, hầu như sáng nào anh cũng chứng kiến cảnh người trồng rau phun hóa chất vào rau muống: “Từ khi thấy họ phun thuốc trừ sâu, dầu nhớt vào rau, tôi không dám mua rau muống để ăn nữa. Nếu có thì sau khi trời mưa, đi ven ruộng, thấy đám rau muống nào mọc tự nhiên thì tôi hái về ăn thôi”.

Ruộng rau muống xanh mơn mởn nhờ nông dân tưới hóa chất.

Cùng cảm xúc “ớn lạnh” như anh Huy, chị Thảo (38 tuổi) cũng lắc đầu ngao ngán nói: “Chị cũng như nhiều bà nội trợ khác ở khu vực “ruộng rau tử thần” vì quá rõ qui trình phun hóa chất độc hại cho rau xanh tốt nên chẳng dám ăn rau muống bán trôi nổi ngoài chợ, chỉ có người dân ở nơi khác không biết mới cả gan mua”. Vừa nói chị Thảo vừa lấy quạt xua đi mùi hóa chất từ các ruộng rau muống ven đường đang xông lên nồng nặc, giọng cám cảnh: “Người ta phun thuốc gây ô nhiễm môi trường, ô nhiễm nguồn đất. Nhiều khi nghe mùi chúng tôi thấy rất khó thở. Chúng tôi đã kiến nghị xử lý với chính quyền nhiều lần rồi, nhưng chưa thấy động tĩnh gì cả”.

Rau xanh mơn mởn nhờ tưới hóa chất

Đứng trước công đất của vợ chồng người nông dân tên H. thuê để trồng rau muống từ 8 năm nay, chúng tôi vờ tỏ ra ngạc nhiên, thích thú trước những cọng rau muống xanh nõn nà, mập mạp. Nghe vậy, H. chẳng ngại ngùng chia sẻ: “Có gì đâu, do chăm sóc kỹ nên được như vậy”. Công đất vợ chồng H thuê nằm ngay ngoài mặt đường TX21, được thuê với giá 5 triệu đồng/ha/năm. Sau một đêm thức trắng để thu hoạch rau, sáng nay H. lại phụ chồng đi phun thuốc. Chồng H. sau khi hòa hóa chất ở một nơi khác đã bỏ chúng vào hai chiếc thùng và chở đến đây. Bằng động tác thuần thục, người chồng cúi xuống lấy chiếc ca lớn múc nước ở rãnh bên cạnh cho vào thùng, quấy đều và bắt đầu phun thuốc. Sau 10 phút, ruộng rau muống đã được tưới đẫm hóa chất. Chỉ vào ruộng rau, H. nói đám rau này 5 ngày nữa là thu hoạch được, hôm nay phun để diệt sâu rầy.

Thuốc trừ sâu vứt bừa bãi trên các ruộng rau muống.

Tò mò về loại thuốc trừ sâu dùng để bón cho rau muống mập cọng, sáng cọng, không bị sâu, lỗ lá, H. dẫn chúng tôi ra ruộng rau muống khác nằm cách đó 50m và chỉ vào hai ngôi mộ. Một đống vỏ thuốc trừ sâu với tên HVP 801S, COC 85, Mexyl Mz, LK Set-up 70WC… nằm tràn lan, chồng chất lên nhau. Cạnh đó, những chai hóa chất không nhãn mác, không rõ nguồn gốc cũng nằm la liệt với số lượng khá nhiều.

Vừa chỉ tay, H. vừa “bày” cho chúng tôi công thức chăm sóc rau muống để đạt được độ xanh mướt, nõn nà và cho năng suất cao. Theo đó, rau muống ngay từ khi mới mọc mầm cần phải tưới ngay dầu nhớt pha với nước rửa chén nhằm ngăn chặn sâu rầy. H. tiết lộ, dầu nhớt nên mua loại dầu thải từ các cửa hàng sửa xe máy cho rẻ, còn nước rửa chén nên mua loại người ta tự pha chế bán bằng lít, bằng can là cách để tiết kiệm chi phí nhất. “1ha đất thì tưới 1 lít dầu nhớt pha với nửa lít nước rửa chén là vừa”, H. nói.

Kế tiếp là công đoạn vãi đạm, vãi phân để rau lớn nhanh như thổi. Vừa nói, H. vừa quơ tay lấy một chiếc túi có hiệu Phân bón lá mưa vàng 9999, HVP 801S có nội dung dưỡng cọng đẹp lá, giúp cây sinh trưởng phát triển mạnh, đâm chồi khỏe,  rễ phát triển mạnh đưa cho chúng tôi. Theo H. từ khi rau mọc mầm đến khi 8, 9 ngày tuổi, bón loại thuốc này vào thì cọng rau sẽ mập mạp, xanh bóng: “Hôm nay bón, ngày mai là khác liền, màu đẹp hơn, mỡ màng hơn. Những ngày tiếp theo, cần phải thường xuyên phun thuốc diệt sâu rầy, thuốc chống vàng lá, lỗ lá...loại LK Set-up 70WC, Sancozeb 30WP, Mexyl Mz, HVP 801S… cho rau. Từ lúc rau mọc mầm đến khi thu hoạch được kéo dài trong khoảng 25 ngày. Trong thời gian đó, phải bón ít nhất 5, 6 lần hóa chất cho rau, đến khi rau có độ dài khoảng 40 đến 50cm là thu hoạch được”.

Theo quy định, sau khi phun thuốc trừ sâu từ 7 đến 15 ngày, người trồng rau mới được thu hoạch. Vì khi đó, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật không còn nhiều nên ít ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Nhưng theo tìm hiểu của chúng tôi, thời lượng thu hoạch của những người trồng rau muống như vợ chồng H chỉ chưa đầy 5 ngày, dư lượng thuốc trừ sâu còn đọng lại trên rau là khá nhiều. Như vậy, việc người nông dân vì lợi nhuận mà lạm dụng hóa chất, sử dụng dầu nhớt, nước rửa chén để chăm bón, kích thích rau phát triển nhanh sẽ gây ra nguy cơ ung thư, nhiễm độc và bệnh tật cho người tiêu dùng là rất cao!